Share market information in Marathi | What is Share Market in Marathi

शेअर मार्केट म्हणजे काय?

शेअर मार्केट(Share market information in Marathi) हे एक व्यासपीठ आहे जिथे खरेदीदार आणि विक्रेते दिवसाच्या विशिष्ट तासांमध्ये सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध शेअर्सवर व्यापार करण्यासाठी एकत्र येतात. लोक बर्‍याचदा ‘शेअर मार्केट’ आणि ‘स्टॉक मार्केट’ हे शब्द परस्पर बदलून वापरतात. तथापि, दोघांमधील महत्त्वाचा फरक हा आहे की पूर्वी याचा वापर केवळ शेअर्सच्या व्यवहारासाठी केला जायचा, परंतु नंतरच्या कालावधीत विविध आर्थिक सिक्युरिटीज जसे की बाँड, डेरिव्हेटिव्ह्ज, फॉरेक्स इत्यादी मध्ये व्यवहार करण्या साठी केला जाऊ लागला.

नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (NSE) आणि बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) हे भारतातील प्रमुख स्टॉक एक्सचेंज आहे.

शेअर मार्केटचे प्रकार(Share market information in Marathi)

शेअर बाजारांचे पुढील दोन भागात वर्गीकरण करता येते: प्राथमिक बाजार आणि दुय्यम बाजार.

• प्राथमिक शेअर बाजार (Share market information in Marathi)

जेव्हा एखादी कंपनी शेअर्सद्वारे निधी उभारण्यासाठी स्टॉक एक्स्चेंजमध्ये प्रथमच नोंदणी करते तेव्हा ती प्राथमिक बाजारात प्रवेश करते. याला इनिशियल पब्लिक ऑफरिंग (IPO) असे म्हणतात, त्यानंतर कंपनी सार्वजनिकरित्या नोंदणीकृत होते आणि तिचे शेअर्स मार्केट पार्टिसिपंट्स मध्ये व्यवहार करता येतात.

• दुय्यम बाजार

एकदा कंपनीच्या नवीन सिक्युरिटीजची प्राथमिक बाजारात विक्री झाली की, नंतर त्यांची दुय्यम शेअर बाजारात खरेदी-विक्री केली जाते. येथे, गुंतवणूकदारांना प्रचलित बाजारभावानुसार आपापसात शेअर्स खरेदी आणि विक्री करण्याची संधी मिळते. सामान्यत: गुंतवणूकदार हे व्यवहार ब्रोकर किंवा इतर मध्यस्था मार्फत करतात जे ही प्रक्रिया सुलभ करू शकतात.

शेअर मार्केटमध्ये काय व्यवहार होतो?

स्टॉक एक्स्चेंजमध्ये चार प्रकारच्या आर्थिक साधनांचा व्यापार केला जातो. यात समाविष्ट:-साधने खालील प्रमाणे

 शेअर्स

शेअर हा कंपनी मधील इक्विटी मालकीच्या युनिटचे प्रतिनिधित्व करतो. कंपनीला लाभांशाच्या रूपात मिळू शकणारा कोणताही नफा भागधारकांना मिळू शकतो. परंतु भागधारक कंपनीला सामोरे जावे लागणाऱ्या कोणत्याही तोट्याचे ते वाहक असतात .

शेअर मार्केट हे एक व्यासपीठ आहे जिथे व्यक्ती आणि संस्था सार्वजनिकरित्या व्यापार केलेल्या कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी आणि विक्री करू शकतात. शेअर्स कंपनीमधील मालकीचे प्रतिनिधित्व करतात आणि विशेषत: त्यांची वैशिष्ट्ये आणि फायद्यांवर आधारित विविध प्रकारांमध्ये वर्गीकृत केले जातात.

शेअर्सचा एक सामान्य प्रकार म्हणजे कॉमन शेअर्स. हे एखाद्या कंपनीतील मालकीचे सर्वात मूलभूत प्रकार आहेत, जे भागधारकांना मतदानाचे अधिकार देतात आणि लाभांश प्राप्त करण्याची क्षमता देतात. सामान्य भागधारकांना कंपनीच्या वाढीमध्ये आणि नफ्यात सहभागी होण्याची संधी असते, परंतु ते इतर प्रकारच्या समभागांच्या तुलनेत जास्त जोखीम देखील सहन करतात.(Share market information in Marathi)

दुसरीकडे, पसंतीचे शेअर्स, सामान्य शेअर्सपेक्षा काही फायदे देतात. सामान्य भागधारकांच्या आधी पसंतीचे भागधारक त्यांचे लाभांश देय प्राप्त करतात, जे त्यांना अधिक स्थिर उत्पन्न प्रवाह प्रदान करतात.

ब्लू-चिप स्टॉक हा आणखी एक प्रकारचा शेअर आहे जो स्थिर कमाई आणि विश्वासार्ह कामगिरीचा इतिहास असलेल्या सुस्थापित कंपन्यांच्या शेअर्सचा संदर्भ देतो. या कंपन्या अनेकदा त्यांच्या संबंधित उद्योगांमध्ये सवश्रेष्ठ असतात आणि आर्थिक मंदीच्या काळात अधिक लवचिक असतात.

ग्रोथ स्टॉक हे कंपन्यांच्या शेअर्सचे प्रतिनिधित्व करतात, ज्यांची बाजारातील इतर कंपन्यांच्या तुलनेत जास्त सरासरी दराने वाढ अपेक्षित असते. जे गुंतवणूकदार ग्रोथ स्टॉक्स खरेदी करतात ते नियमित लाभांश देयकां ऐवजी भांडवली वाढीची अपेक्षा करतात.

बाजारात उपलब्ध असलेल्या विविध प्रकारचे शेअर्स समजून घेतल्याने गुंतवणूकदारांना त्यांच्या गुंतवणुकीची उद्दिष्टे, जोखीम सहनशीलता आणि इच्छित परताव्यानुसार त्यांच्या पोर्टफोलिओमध्ये विविधता आणता येते. शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्याचा विचार करणार्‍या व्यक्तींनी कोणताही गुंतवणूक निर्णय घेण्यापूर्वी सखोल संशोधन करणे किंवा व्यावसायिक सल्ला घेणे आवश्यक आहे.

बाँड

दीर्घकालीन आणि फायदेशीर प्रकल्प हाती घेण्यासाठी कंपनीला मोठ्या भांडवलाची आवश्यकता असते. भांडवल उभारण्याचा एक मार्ग म्हणजे जनतेला बाँड जारी करणे. हे रोखे कंपनीने घेतलेले “कर्ज” दर्शवतात. रोखेधारक कंपनीचे कर्जदार बनतात आणि कूपनच्या स्वरूपात वेळेवर व्याज देयके प्राप्त करतात. बाँडधारकांच्या दृष्टीकोनातून, हे रोखे निश्चित उत्पन्न साधने म्हणून काम करतात, जेथे त्यांना त्यांच्या गुंतवणुकीवर तसेच विहित कालावधीच्या शेवटी त्यांची गुंतवणूक केलेली रक्कम मिळते.

 म्युच्युअल फंड

म्युच्युअल फंड हे व्यावसायिकरित्या व्यवस्थापित केलेले फंड आहेत जे असंख्य गुंतवणूकदारांचे पैसे एकत्र करतात आणि एकत्रित भांडवल विविध आर्थिक सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवतात. इक्विटी, डेट किंवा हायब्रीड फंड यासारख्या विविध आर्थिक साधनांसाठी तुम्ही म्युच्युअल फंड शोधू शकता.

प्रत्येक म्युच्युअल फंड योजना शेअर प्रमाणेच विशिष्ट मूल्याची युनिट्स जारी करते. जेव्हा तुम्ही अशा फंडांमध्ये गुंतवणूक करता तेव्हा तुम्ही त्या म्युच्युअल फंड योजनेत युनिटधारक बनता. जेव्हा त्या म्युच्युअल फंड योजनेचा भाग असलेली उपकरणे कालांतराने महसूल मिळवतात, तेव्हा युनिट-धारकास तो महसूल फंडाच्या निव्वळ मूल्याच्या रूपात किंवा लाभांश पेआउटच्या रूपात प्राप्त होतो.

डेरिव्हेटिव्ह

डेरिव्हेटिव्ह मार्केट ही डेरिव्हेटिव्ह्जसाठी आर्थिक बाजारपेठ आहे जी फ्युचर्स आणि ऑपशन उत्पादनांचा एक समूह आहे ज्यांचे मूल्य स्वतंत्र आहे .डेरिव्हेटिव्ह ही एक सुरक्षा आहे जी त्याचे मूल्य अंतर्निहित सुरक्षिततेपासून प्राप्त करते. यामध्ये शेअर्स, बॉण्ड्स, चलन, कमोडिटीज असे बरेच काही विविध प्रकार असू शकतात! डेरिव्हेटिव्ह्जचे खरेदीदार आणि विक्रेते मालमत्तेच्या किमतीच्या विरुद्ध अपेक्षा ठेवतात, आणि म्हणून, त्यांना भविष्यातील किंमतीच्या संदर्भात “बेटिंग करार” मध्ये समावेश करतात.(Share market information in Marathi)

नवशिक्या गुंतवणूकदार म्हणून शेअर मार्केटमध्ये सुरुवात करण्यासाठी टिपा.(Share market information in Marathi)

शेअर मार्केटमध्ये सुरुवात करू पाहणाऱ्या नवशिक्यांसाठी, या गुंतागुंतीच्या आर्थिक परिदृश्यात नेव्हिगेट करण्यात मदत करणाऱ्या अनेक टिपा आहेत:

1. गुंतवणुकीची उद्दिष्टे निश्चित करा: शेअर मार्केटमध्ये प्रवेश करण्यापूर्वी, तुमची गुंतवणूक उद्दिष्टे निश्चित करणे महत्त्वाचे आहे. तुम्ही दीर्घकालीन वाढ, उत्पन्न वाढ किंवा दोन्हीचे संयोजन शोधत आहात का ते ठरवा. हे तुमच्या गुंतवणुकीच्या निर्णयांना मार्गदर्शन करेल आणि तुम्हाला तुमच्या आर्थिक उद्दिष्टांवर लक्ष केंद्रित करण्यात मदत करेल.

2. संशोधन कंपन्या: ज्या कंपन्यांमध्ये तुम्हाला गुंतवणूक करण्यात स्वारस्य आहे त्याबद्दल सखोल संशोधन करा. त्यांचे व्यवसाय मॉडेल, आर्थिक कामगिरी, स्पर्धात्मक फायदा, उद्योगाचा कल आणि त्यांना तोंड द्यावे लागणारे कोणतेही संभाव्य धोके किंवा आव्हाने समजून घ्या. ही माहिती तुम्हाला माहितीपूर्ण गुंतवणूक निर्णय घेण्यास सक्षम करेल.

3. जोखीम सहनशीलता समजून घ्या: शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी तुमच्या जोखीम सहनशीलतेच्या पातळीचे मूल्यांकन करा. वेगवेगळ्या गुंतवणुकींमध्ये वेगवेगळ्या स्तरांची जोखीम असते आणि तुमच्या गुंतवणुकीला तुमच्या सोईच्या पातळीनुसार संरेखित करणे आवश्यक आहे. वय, आर्थिक जबाबदाऱ्या, गुंतवणुकीच्या परताव्याची वेळ आणि बाजारातील अस्थिरतेला तोंड देण्याची तयारी यासारख्या घटकांचा विचार करा.

4. व्यावसायिक सल्ला घ्या: जर तुम्ही गुंतवणुकीसाठी नवीन असाल किंवा शेअर बाजारातील गुंतागुंतीमुळे तुम्ही भारावून गेला असाल तर, योग्य आर्थिक सल्लागार किंवा ब्रोकर कडून मार्गदर्शन घेण्याचा विचार करा. ते तुमच्या वैयक्तिक परिस्थितीनुसार वैयक्तिकृत सल्ला देऊ शकतात आणि तुमच्या गरजेनुसार गुंतवणूक धोरण तयार करण्यात मदत करू शकतात.

लक्षात ठेवा की शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करताना भांडवलाच्या संभाव्य तोट्यासह जोखीम असते. गुंतवणुकीच्या मूलभूत तत्त्वांबद्दल स्वतःला शिक्षित करणे आणि वेळोवेळी बाजारात चढ-उतार होत असताना तुमच्या गुंतवणुकीचे सतत निरीक्षण करणे महत्त्वाचे आहे.(Share market information in Marathi)

शेअर मार्केट हा एक सट्टा (जुगार) आहे का?

शेअर मार्केट हा काय सट्टा नाहीये. हे एक अभ्यास पूर्वक मार्केट आहे त्याचा कारभार एका गणितावर सुरू असतो. परंतु जर तुम्हाला शेअर मार्केट विषयी काही माहीत नसेल तर तुमच्यासाठी हा सर्वात मोठा सट्टा (जुगार) ठरू शकतो आहे.

निष्कर्ष

आज, स्टॉकमधील गुंतवणूक हा दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग मानला जाऊ शकतो. धोरणात्मक गुंतवणूक योजनेसह, कोणताही गुंतवणूकदार शेअर बाजाराच्या मदतीने त्यांची दीर्घकालीन आर्थिक उद्दिष्टे साध्य करू शकतो.(Share market information in Marathi)

जर तुम्हाला शेअर मार्केट मध्ये गुंतवणूक करायची असेल तर Discount Broker Zerodha वर तुमचे खाते सुरू करू शकता. यामध्ये तुम्ही सहज आणि लवकर Demat account सुरू करून त्यातून share देखील खरेदी करू शकतात. त्यासाठी खाली लिंक देत आहोत.

https://zerodha.com/open-account/

हे देखील वाचा

चांद्रयान 3 मिशन म्हणजे काय?